آب به عنوان یکی از اساسی ترین عناصر حیات، امروزه با بحرانی جدی روبرو است. رشد جمعیت و افزایش سرانه مصرف از یکسو و توسعه روز افزون فعالیت های صنعتی و کشاورزی از سوی دیگر و کاهش نزولات جوی موجب گردیده است تا این منبع حیاتی به طور فزاینده ای کاهش یابد. استان اصفهان و بالاخص حوضه رودخانه زاینده رود در طی 15 سال اخیر با دو دوره خشکسالی مواجه شده است. در دوره اول که طی سال های 1377 الی 1380 به وقوع پیوست علاوه بر خسارات قابل توجهی که به بخش های مختلف در استان وارد گردید، رودخانه زاینده رود در محدوده ی شهر اصفهان برای اولین بار پس از احداث سد زاینده رود خشک گردید. هنوز آثار زیانبار آن دوره خشکسالی برطرف نشده بود که یک دوره خشکسالی دیگر از سال 1386 شروع و تاکنون ادامه یافته است. با توجه به اینکه حوضه زاینده رود علاوه بر تأمین آب اراضی کشاورزی، بایستی آب شرب چند استان کشور و آب مورد نیاز تعدادی از صنایع بزرگ ملی همچون کارخانه ذوب آهن، فولاد مبارکه، پالایشگاه، نیروگاه، پتروشیمی، پلی اکریل و غیره را نیز تأمین نماید، لذا مدیریت منابع آب این حوضه در سال های اخیر با مشکلات و چالش هایی مواجه بوده است . علاوه بر منابع آب های سطحی، منابع آب های زیرزمینی استان نیز طی 2 دهه اخیر تنش آبی را متحمل شده است بطوری که سطح آب زیرزمینی اکثر دشت های استان افت نموده است که در اثر آن تعداد زیادی از چاه های عمیق و نیمه عمیق خشک و یا از میزان آبدهی آن کاسته شده است. ذکر این نکته لازم است که گرچه بروز دوره های خشکسالی کم سابقه به عنوان عامل اصلی بحران آبی اخیر در استان اصفهان قلمداد می شود ولی عوامل دیگری همچون از بین رفتن مدیریت یکپارچه منابع آب حوضه و بارگذاری بیش از حد بر منابع آب نیز در تشدید این بحران بی تأثیر نبوده است. ضمن آنکه شواهدی از بروز تغییرات اقلیمی در کل کشور و بالاخص استان اصفهان وجود دارد.
معرفی دفتر تلفیق و بیلان
دفتر تلفیق و بیلان معاونت مطالعات پایه منابع آب بر آن است تا با انجام وظایف محوله به نحو احسن، به عنوان بخشی از سازمان با همکاری سایر دفاتر این معاونت در ارتقاء معاونت مطالعات پایه در گام اول و بهبود مدیریت منابع آب استان در گام های بعدی، نقش موثری داشته باشد. امید است این مهم محقق گردد. بر این اساس، این دفتر در ابتدا وظایف محوله را بر خود و سایرین روشن و در ادامه برنامه کاری مشخصی در راستای انجام این وظایف مشخص ساخته است. این وظایف، کلیة فعالیت های مرتبط با تلفیق و بیلان منابع آب که وضعیت منابع و مصارف، ورودی وخروجی آب سطحی و زیرزمینی و تهیه و بروزرسانی بانک اطلاعات را در بر میگیرد. سیاست گذاری، تعیین خط مشی و برنامه ریزی کلی تلفیق مطالعات منابع آب در سطح استان به چهارگروه عمده زیر تقسیم بندی میشود که از بین این فعالیت ها تهیه بیلان منابع آب محدودههای مطالعاتی حوضه آبریز گاوخونی جزء فعالیت های متمرکز می باشد و با نظارت عالی معاونت مطالعات پایه شرکت مدیریت منابع آب ایران و تولی گری معاونت مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای اصفهان و شرکت های آب منطقه ای همکار انجام می شود.
انجام مطالعات تلفیقی و تهیه اطلس ها و مدل ها
بیلان منابع آب
بانک اطلاعات منابع آب زیرزمینی وسطحی
فعالیت های علمی وآموزشی
تشریح فعالیت های دفتر تلفیق وبیلان معاونت مطالعات منابع آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای اصفهان(سال 1394):
تهیه بیلان منابع آب محدودههای مطالعاتی حوضه آبریز گاوخونی مختوم به سال آبی 90-89 همکاری در تهیه بیلان منابع آب محدودههای مطالعاتی حوضه‌های آبریز کویر مرکزی، سیاهکوه، کارون مختوم به سال آبی 90-89
اعمال مرز مصوب دشت ها و آبخوان های آبرفتی در کلیه فعالیت های مطالعات پایه و تهیه گزارش در این خصوص و هماهنگی با گروه آب زیرزمینی، دفتر حفاظت، دفتر برنامه ریزی و....
تکمیل وبهنگام سازی سیستم اطلاعات جغرافیایی منابع آب سطحی و زیرزمینی در سطح شرکت آب منطقه ای و ارائه گزارش تشریحی ادامه
تهیه گزارش کدگذاری ایستگاههای آب و هواشناسی در سطح محدوده های مطالعاتی حوضه عمل بر اساس گزارش کدگذاری و دستورالعمل مربوطه وتهیه و ارائه نقشه هادر محیط GIS واعمال کد جدید در بانک اطلاعات
تهیه گزارشات ماهانه، فصلی وسالانه از وضعیت منابع ومصارف آب حوضه عمل در قالب محدودههای مطالعاتی براساس شیوهنامه سال 1394
بروزرسانی بانک اطلاعات پایه منابع آب هماهنگی با سازمان های مجاور در خصوص تبادل آمار و اطلاعات و انجام مطالعات در محدوده های مطالعاتی و حوضه های آبریز مشترک
ادامه تهیه مدل شبیه سازی- بهینه سازی منابع و مصارف آب دشت کاشان
تهیه نمودار چرخه آب استانی بر اساس نتایج بیلان منتهی به سال آبی 90-1389
تهیه بیلان منابع آب در دو محدوده مطالعاتی مختوم به سال آبی 93-1392و ارائه پیشنهادات جهت بهبود روشهای محاسبه موّلفه های بیلان
تهیه گزارش ارزیابی تغییرات پارامترهای اقلیمی در ایستگاههای منتخب بر اساس شیوه نامه
همکاری با گروههای آب سطحی و زیرزمینی در بازنگری دستورالعمل ها و شیوهنامه های آماربرداری سراسری
معرفی حوضه های آبریز و محدوده های مطالعاتی در استان اصفهان
استان اصفهان با مساحت 107030 کیلومترمربع با استانهای چهارمحال بختیاری-کهکیلویه بویراحمد-لرستان-مرکزی-قم-سمنان-یزد و فارس همجوار است. این استان دارای 24 شهرستان، 101 شهر با جمعیت 4168219 نفر و 1831 آبادی با جمعیت 707376 نفر میباشد. به این ترتیب مجموع جمعیت استان 4875595 نفر میباشد که بیش از 85 درصد آن شهرنشین ( س.ش. 1390) و عمدتاً ساکن حوضه آبریز گاوخونی هستند. استان اصفهان منطبق بر پنج حوزه آبریز درجه دو کشور به شرح زیر میباشد : گاوخونی کارون دریاچه نمک کویرمرکزی کویرهای سیاهکوه –ریگ زرین و دق سرخ استان اصفهان منطبق بر 60 محدوده مطالعاتی میباشد ولیکن متولی 35 محدوده مطالعاتی است.
شیپ فایل محدوده های مطالعاتی و مرز استان اصفهان را از اینجا دانلود کنید.
شکل. محدوده های مطالعاتی استان اصفهان و همکار
گزارش بانک اطلاعات جغرافیایی دفتر مطالعات پایه منابع آب اصفهان را از اینجا دانلود کنید.
گزارش بررسی تغییرات پارامترهای اقلیمی کشور را از اینجا دانلود کنید.
